تمرین های هیمالیانوردی در یک نگاه: تمرین کمبود اکسیژن

یکی از تازه ترین تمرین های هیمالیانوردی، تمرین کمبود اکسیژن نام دارد.

می دانیم که علت اصلی آغاز روند هم هوایی، کمبود اکسیژن در ارتفاعات است.  از سوی دیگر تجربه نشان داده است که سیگاریها در مقایسه با دیگران، گلبول های قرمز  بیشتری داشته از هم هوایی نسبی برخوردارند.

توجه به این دو موضوع، موجب پیدایش تمرین های کمبود اکسیژن در میان هیمالیا نوردان گردید و این تمرین ها، انقلابی در صعودهای بلند پدید آورد. امروزه شاهد صعودهای بسیار سریعی در هیمالیا هستیم که با مفهوم سنتی هم هوایی، به هیچ روی قابل توجیه نیست. تنها عاملی که چنین صعودهای سریع و بی مقدمه ای را ممکن می سازد، تمرین کمبود اکسیژن است که بخشی جدایی ناپذیر از تمرین های روزانه کوهنوردان برتر جهان گردیده است. البته این کوهنوردان دست به تمرین های نو ظهور و نا شناخته نمی زنند بلکه همان ورزش های کمکی مورد استفاده سایر کوهنوردان را به کار می گیرند که شامل دویدن، شناکردن و دوچرخه سواری است.

تنها تفاوت در چگونگی تنفـس ضمن تمرین است:  در تمرین کمبود اکسیژن،  کوهنورد بطور آگاهانه و هدفمــند طوری نفس می کشد که بدنـش با کمبود اکسیژن خفـیف و نامحسوسی رودررو گردد. مثلاً اگر از دویـدن به عنوان ورزش کمـکی بهره می گیرد ضمن یک روند یک ساله، سرعت تنفس خود را کم کم پایین می آورد به نحوی که اکسیژن دریافتی وی در ضمن تمرین، همواره کمی پایینتر از میزان مورد نیاز بدنش باشد. این کار را می توان به کمک گام شماری  انجام داد. مثلاً کوهنوردی که معمولاً در هر چهار گام یک دم و بازدم انجام می دهد، پس از شش ماه در هر شش گام و پس از یک سال در  هر هشت گام یک دم و بازدم صورت می دهد. با کاهش تدریجی اکسیژن دریافتی، بدن وی به کمبود اکسیژن واکنش نشان داده میزان هموگلوبین و تعداد گلبول های قرمز خون وی افزایش می یابد. این همان فرایندی است که پس از حضور در ارتفاعات رخ می دهد و کوهنورد را برای تحمل کمبود اکسیژن آماده می سازد. به کمک این گونه تمرین، می توان بدون حضور در  ارتفاعات و صعودهای آمادگی، خود را با کمبود اکسیژن سازگار و برای صعود سریع در هیمالیا آماده نمود.

توجه: فراموش نکنیم که برنامه ریزی برای تمرین کمبود اکسیژن بسیار دقیق، حساس و پیچیده بوده نیاز به آگاهی کامل از ساز و کار این گونه تمرینها دارد . در واقع تمرین کمبود اکسیژن همانند تیغ دو لبه است و تعجیل در کسب نتیجه مطلوب، می تواند پیامدهای ناگواری به بار آورد. بهترین توصیه برای علاقمندان صعودهای سریع در هیمالیا این است که بدون مشورت با پزشکان آگاه و با تجربه دست به چنین اقداماتی نزنند.

نویسنده: دکتر ابوالفضل جوادی

منبع:http://koohnews.ir